“(…) De repente me acuerdo de un poema de un poeta danés Piet Hein: “El que nunca vive el momento, no vive nunca. ¿Qué haces tú? (…)”. Na páxina 60 (da obra publicada por Siruela) o pai de George cita ao poeta danés para falarlle ao seu fillo do carpe diem. Faino a través dese gruk, poesía filosófica curta, case un aforismo, que o autor asinaba co seudónimo de Kumbel Kumbell, mentras estaba na clandestinidade por ter presidido a Unión Anti-Nazi do seu país xusto antes da ocupación de Dinamarca polos nazis .
Outro exemplo de gruk é este:
«Unha máxima polos viquingos»
Velaquí un feito
que che axudará a loitar
un pouco máis:
as cousas que non te matan
de forma fulminante
farante máis forte.
Piet Hein, científico e humanista danés, non só se adicou a escribir. Está considerado unha especie de Leonardo da Vinci moderno, xa pese a non tener ningún título académico, realizou aportes invalorables en campos tan diversos como a filosofía, a arquitectura, as matemáticas e a física. Traballou co premio Nobel de Física Niels Bohr en calidade de “asistente na solución dos misterios do mundo”. Asemade, deseñou a rotonda que rodea a torre de vidrio da plaza Sergel, do centro de Estocolmo. Tivo a virtude de unir os coñecementos científicos co humanismo.
O pai de George sigue contando: “(…) Además, había comprado una lata de comida de lujo para su gato, para mi madre un polémico libro de poesía en finosueco, escrito por Märtha Tikkanen, que se llama La historia de amor del siglo.
A súa obra é un exemplo da literatura nórdica feminina. A obra citada La historia de amor del siglo narra as vivencias dunha parella, a autora e o seu marido, o escritor e artista gráfico Henrik Tikkanen, cuxo amor se ve dificultado polo alcoholismo deste, que causa o deterioro da historia de amor inicial. Mais tamén se abordan outros aspectos: o apoio, comprensión que recibe a protagonista doutras mulleres e, finalmente, a toma de conciencia da súa identidade como ser humano, con vida propia.
Do poemario realizáronse diversas versións escénicas en Finlandia, Suecia e tamén no estado.
(…) y para mi padre una novela llamada Carrera muerta, del joven debutante noruego Erling Gjelsvik. (…)” Páxina 71 do libro citado.
Noutra ocasión di Jan Olav: “(…) Pero aquello me pareció un intento de trivializar lo que yo intentaba expresar, de modo que dije: “Pienso en las noches como esta que no se me permitirán vivir…”. Sabía que Verónica conocía esta frase de un poema de Olaf Bull. Lo habíamos leído juntos en una ocasión. (…)” Páxina 116.
¿Qué piensas?
¡Pienso en noches como esta que no se me permitirá revivir,
en maduras campiñas que sin mí hierven de trigo!
¡En leves cosas emocionantes: la espiga que se quiebra,
caminos de la mar, pálidas velas lejanas,
olas que afluyen a la playa sin mí!
¡En el día cotidiano, que dócilmente se queda tras la tumba,
pienso, amada, y en todas las profundas tardes azules
que vendrán al jardín del estío,
sin mi alma contra la tuya, en ello pienso!
Aquí podes ler outros poemas do mesmo autor.
Se ben é certo que, como vemos, hai moitas referencias á literatura nórdica (lembremos que o autor da obra, Jostein Gaarder, é sueco) noutras ocasións os narradores fan referencia a outras literaturas europeas. Georg, nas páxinas 23 e 143 fai alusión a Roald Dahl, autor de obra que seguramente coñezas coma Matilda, Charlie e a fábrica de chocolate ou Cuentos en versos para niños perversos.
Asemade Jan Olav tamén alude, na páxina 98, a Pigmalión, “(…) el héroe griego que esculpió en mármol a la mujer de sus sueños. Luego, la diosa del amor se apiadó de él y convirtió la estatua en mujer. (…)” Esta historia aparece no libro La metamorfosis, do autor latino Ovidio. Máis tarde, no 1913, o inglés Bernard Shaw levouna ao teatro. No 1964 recreouse a historia en My Fair Lady (Mi bella dama), película musical galardonada con varios Óscar,
Pintura representando a Pigmalión, de Bronzino.
O mesmo narrador alude á obra de Shakespeare, Hamlet, na páxina 105 cando di: “(…) Entonces dije algo muy, muy tonto, tal vez porque no me atrevía a creer que la Joven de las Naranjas y yo pudiéramos tener un futuro común. Dije: “To be two or not to be two, that is the question” (…)” en clara alusión ao famosísimo monólogo de Hamlet: ” To be or no to be”
Finalmente, outra referencia literaria que atopamos na novela ten lugar na páxina 126 cando o pai lle fai algunhas recomendacións literarias ao seu fillo: “(…) Un sentimiento de la naturaleza desnudo y directo lo encuentras en la literatura popular, por ejemplo en los cuentos de los hermanos Grimm. Léelos, Georg. Lee las sagas irlandesas, lee los mitos griegos y nórdicos, lee el Antiguo Testamento. (…) ” Se queres facerlle caso na biblioteca temos varios libros da mitoloxía griega e nórdica. Tamén hai algunha colección dos contos populares recollidos polos Grimm. Porén, eu prefiro a Andersen, que tamén se adicou a recoller contos da tradición. Quédome concretamente con este:
(A imaxe procede está tomada de aquí, un interesante artigo sobre o Nadal, titulado “El efecto Andersen”)