A cegas

Como vimos de ler Sagarmatha e de escalar o Himalaia quizais vos interese ver o documental A ciegas de Lucy Walker.

O documental, que temos na biblioteca, narra a historia de varios adolescentes cegos que suben ao Himalaia. Unha historia de superación e fortaleza.

Velaquí podedes ver o trailer da película:

Advertisement

“Sagarmatha” (2ª parte)

A semana pasada a avanzadilla do BiblioTea instalou o seu particular campo base na biblioteca do centro. Deixamos unhas cordas postas na entrada do xoves neste blog para facilitarlle o ascenso ós expedicionarios do BiblioTea.

O luns 3, reuníronse todos os integrantes da nosa “expedición” ós cumios do “Sagarmatha” (lectura do mes) para comer (arroz doce como aporte gastronómico á lectura) e logo entrar en acción (o raksi e demais aportes alcohólicos, Aromes de Montserrat, Malvasia de Sitges, non comprían neste caso)

Comezamos visitando Katmandú co pase de diapositivas que nos fixo Esme, para ir achegándonos ós cumios do Himalaia (grazas, Rodri e colega de Rodri, polas fotos)

Detivémonos no templo de Tiangboxé, escoitando os mantras para a meditación do doble CD “Ritual Music of the Tibetan Monks. Mantras for Meditation” Dejavu Retro. Gold Collection

e disfrutando dos aromas do incienso nepalense.

(Houbo a quen non lle parecía posible meditar con esta música, houbo quen a comparou coas campaíñas da igrexa…)

Logo de toda esta posta en escea, que ata tiñamos bandeiriñas e todo para que os deuses nos foran propicios, perdémonos polas páxinas do “Sagarmatha”, cascadas de xeo, val do silencio. E efectivamente, moitos dos nosos expedicionarios perderonsenos, pero non entre a neve precisamente. Perdéronse porque disque non entenderon o libro, ou sería máis ben que non o leron??? Porque Carla e Christian parece que tiñan moi claro o argumento, como se ía “desenvolvendo a través das cartas nas que cada personaxe contaba unha parte da historia”, segundo explicou Christian.

Tamén el se fixou moi ben na relación entre Mireia e os xerpas, “que a reverenciaban porque crían verdadeiramente na súa relación coa deusa das neves.”

Carla, á súa vez, fixouse moi ben no carácter de Mireia, na súa procedencia, de clase social máis ben pobre, “por iso tiña que pedirlle diñeiro á súa avóa e ó seu irmán para costearse a expedición, mentras que outros viñan de mundos totalmente opostos no que a nivel económico se refire”. Tamén se fixou moi ben no compañeiro da expedición (era o Jordi?) que ata perdeu o traballo por formar parte da expedición, e cando volveu, “cambiou totalmente de vida, marchando  a vivir a un refuxio de montaña, despois de toda unha vida sen pedir un día no traballo… A soidade da montaña faite replantexar moitas cousas”

Paula fixo a súa aportación ó definir a novela coma “espiritual” ou “que trata da espiritualidade”.

Antes de rematar a crónica da reunión, que pechamos escoitando a canción de “L’elefant en bicicleta”, facemos un engadido para que teñades en conta en próximas reunións e lecturas:

Non se trata só de ler (no caso de que se lea, porque moitos ides á reunión sen ler a obra, ou léndoa a correr e saltando páxinas, iso non é ler, supoño que xa o sabedes), non se trata só de ler unha historia, senón de buscar relacións, aspectos que se tratan na obra, temas transversais… E tampouco fai falta para iso saber os nomes de todos e cada un dos personaxes (importan máis os rasgos dalgúns deles ca o nome). Carla fixouse en que un dos personaxes abandoa o traballo por cumprir o seu soño, escalar o Everest, non é isto máis importante ca saber se o tal personaxe era Jordi ou Josep?  Tampouco fai falta  saberse todas as datas, tratándose se cartas, cada unha delas vai datada. As cartas escríbenas os membros da expedición xa de regreso na casa, a trama que contan é lineal e neste caso é o que  nos importa, non as datas das cartas senón as dos feitos que se contan.

Alguén do grupo dixo que ó principio non se enteraba de que ía a historia, e eu pregunto, que gracia tería ler un libro de aventuras que che desvela a historia no principio? O que hai é que continualo ata o final para chegar ó desenlace, cousa que moitos non fixestes, equivócome?

Por último, recordarvos que isto é un Club de Lectura e a única condición indispensable para formar parte dun Club de lectura é SER LECTOR ou LECTORA, estamos?

(Adelia, dixit)

E despois deste toque de atención para que non esquezades que somos e por que e para que nos reunimos, deixovos o vídeo da canción

Acabamos recomendando, unha nova lectura de Josep Francesc Delgado, que ben axiña teremos na biblioteca en canto lla pidamos a Edicions del Roure de Can Roca.

“Sagarmatha” é a “primeira novela dun mosaico de catro: “Si puges al Sagarmatha”, “Sota el signe de Durga”, “Nima el xerpa de Namtxe” i “La tomba de Tiangbotxé” que representan unha introdución apaixoante á cultura tibetana, ós seus contornos e ós seus mitos”. (Tradución libre do que aparece na contraporda da edición catalana da citada editorial)

De momento non están en galego, localizamos a “Nima” en castelán na páxina que a mesma editorial ten nesta lingua (tamén ten páxina en galego, castelán e  euskera) e alá imos con el. (Ignacio Chao, Xerais, traducídenos a tetraloxía, por favor!)

(Picade sobre a imaxen para ver un resumen do libro e xa nos contaredes)

Esta é a nosa primeira recomendación lectora para o mes de decembro (mes da neve, do Tíbet, do Nepal) no BiblioTea.

P.S.: A nosa próxima reunión será despois das vacacións de Nadal, o día 14 de xaneiro, daquela atoparémonos arredor do libro “La Gacela” de Jo Pestum, que nos levará desta vez da brancura das neves himalaias ó vedor da selva do Congo (antigo Zaire). E lembrade, para entender un libro, o PRIMEIRO é LELO (outra vez Adelia dixit)

“Sagarmatha”

Da inmensidade amarela do deserto (foto de Juan)

á inmensidade branca da neve coas fotos de David

e coa lectura  de Josep Francesc Delgado, do seu libro “Si puges al Sagarmatha  quan fumeja neu i vent”, traducida ó galego por Ignacio Chao e publicada por  Ed. Xerais na colección “Fora de xogo” co título de “Sagarmatha” (Grazas por achegarnos á nosa lingua, unha obra que xa  leva 29 edicións na súa lingua orixinal,  català)

Todos e todas as do club BiblioTea lemos a novela (iso esperamos). O vindeiro luns reunímonos para pasar un anaco entre amigos comentándoa. Pero antes da reunión, queremos facer unha entrada para explicar algunhas cousas previas,  que logo non teremos tempo de ver con detalle.

Entramos na historia da mán de Javier Krahe,  quen nos sitúa no Himalaia (“a caballo entre el Nepal y el Tibet“) nunha desas historias persoais de Krahe tan características das súas cancións

A acción da novela desenvólvese entre o Nepal

(Foto dun campamento tomada por David)

e Catalunya (todos sabemos situar no mapa a segunda, pero se tedes curiosidade por ver algo máis desta e/ou dificultades para ubicar o primeiro, picade nos hipervínculos).

(Foto do  mosteiro de Montserrat, tomada por Adelia)

Hai un escenario principal no pasado, uns meses atrás, onde se desenvolve a acción principal: a subida á cima do Everest dunha expedición de cataláns, entre os que está unha xove alpinista, a única moza da expedición e protagonista da novela: Mireia.

Mireia desaparece xunto cos sherpas que a acompañaban, mentras trata de conseguir chegar ó cumio e o seu cadáver non aparece nunca. Esta desaparición misteriosa e o achazgo posterior do seu diario por parte dunha expedición romanesa  leva ó seu irmán, co apoio dun escalador-buscador do Ieti,  a iniciar unha serie de pesquisas para aclarar o caso: acción secundaria, que se sitúa en Barcelona onde se reunen os membros da expedición no Centro Excursionista de Catalunya para dar lectura ás cartas que se foran intercambiando con Josep, mais o diario de Mireia, mentras esperan o seu regreso do Nepal de onde trae a noticia do desenlace final ??? (Aquí o deixamos para non estragarvos o final aos que non formades parte do BiblioTea e non lestes a novela)

Imos enterándonos dos feitos polas cartas escritas en diferentes momentos que os membros da expedición se intercambian  con Josep. O narrador (narradores) son internos, sempre é un dos personaxes da novela  que conta os feitos desde a súa perspectiva (incluso co seu propio estilo). Podemos integrar  a novela dentro da literatura epistolar (a ver se alguén do club recolle o guante e nos trae algún outro título deste xénero)

Na obra atopamos aventura (alpinismo, condicións extremas, lugares exóticos), intriga (as palabras que lle dirixe o Gran Lama a Mireia e o seu comportamento con ela, a sensación estraña que viven os alpinista no lugar dos penitentes, entre outras), drama (cando todos dan a Mireia por morta e volven á casa). Hai outros temas que non están tan á vista, pero que nos darán para falar na sesión. Traede as vosas notas ou suliñados!

Aínda que a acción principal se desenvolve na subida ó Everest e no mosteiro de Tiangboché,  fanse continuas alusións a outras cimas importantes (Mont Blanc, Aneto) e lugares de Catalunya (Montser, Pedraforca). Actualizade as vosas nocións de xeografía para o luns! E para unha visita virtual ó mosteiro de Montserrat, picade sobre a foto que tedes arriba e entrade.

(Foto tomada por Laura en Montserrat, Sant Jeroni?)

Como non podía ser menos nunha historia que se desenrola entre o Tibet e o Nepal, hai alusións á situación dos pobos minoritarios (páx. 69 da ed. de Xerais). E como xa vimos en novembro “El niño que vivía con los avestruces” e a relación que nos fixo Esme coa situación do pobo saharaui, non vos collerá por sorpresa que nos paremos diante da situación do Nepal ou do Tíbet, aquí temos para falar polos dous lados, nonsi?

TÍBET

Neste enlace podedes obter información sobre o feito máis sangrante da historia recente do Tíbet: a invasión por parte do goberno comunista de China de parte do territorio tibetano, provocando o exilio do Dalai Lama, xefe espiritual do budismo tibetano, e milleiros de tibetanos á India. Tras unha política de aplastamento da cultura tibetana, cuestionada en numerosas ocasións polas Nación Unidas, no 1965 créase a Rexión Autónoma do Tíbet (R.A.T.), que abarca só unha parte do territorio histórico do Tíbet, onde se impón como lingua oficial o xinés sobre o tibetano, da familia Tibeto-Birmana. (Sobre a cuestión da imposición de linguas dominantes, tamén por estes lares sabemos un pouco)

Na mesma páxina La oficina de Tíbet, Nueva York, tedes acceso a outros aspectos da cultura tibetana.

NEPAL

En canto ó Nepal e a súa historia recente, cando deixou de ser colonia británica, igual que a India, no 1951 intentouse experimentar cun sistema democrático, pero o rei Mahendra, no 1962 promulgou unha nova constitución e un goberno sen partidos. No 1991 houbo as primeiras eleccións que non arranxaron moito e o país viuse abocada a unha guerra civil que durou ata o 2006. Durante este tempo houbo o episodio da matanza da familia real, supostamente por un dos seus membros que logo intentou suicidarse (2001). No ano 2008 proclámase a República.

Podedes obter máis infomación sobre a historia neste enlace á páxina  de “Amics del Nepal”, onde podedes ver tamén outros aspectos (picando sobre os títulos tedes acceso á consabida Wikipedia)

A situación deste país é de extrema pobreza: ocupa o posto 142 no ránking dos 177 países máis pobres do mundo, é o máis pobre de Asia. Antes poñíavos o enlace á ONG, “Amics del Nepal”, pois si, cando hai este tipo de ONGs, “amigos de…”, isto non é coma no facebook, ter este tipo de amigos presupón que a situación do país non é nada, nada boa.

Póñovos os datos que esta ONG recolle do Informe do Desenvolvemento Humano de Nacións Unidas (2007/08), para que fagades unha reflexión:

Poboación (2007): 29 millóns
Posición no ránking mudial:142 (dun total de 177 países)
Expectativas de vida: 62,6 anos
Índice de alfabetitzación (maiores de 15 anos): 51,4 %
Renda per cápita (2005): 1.550 USD (sobre 1173 euros)
Gasto sanitario anual por habitante:  (2004): 71 USD (sobre 54 euros)
Poboación con acceso a auga potable: 90%
Poboación con desnutrición: 17%
Nenos por debaixo do seu peso (% – 5 anos): 48%
Teléfonos fixos (por 1.000 habitantes): 17
Teléfonos móbiles (por 1.000 habitantes): 9
Usuarios de Internet (por 1.000 habitantes): 4
Gasto para investigación (% del PIB): 0,7

Non son arrepiantes estes datos???

Buscaba un documental que nos puxera isto en imaxes e só atopei este de “Amics del Nepal”, inglés con subtítulos en català, que nos fala da situación dos nenos e da muller (“minorías” sempre máis perxudicadas entres as xa de por si perxudicadas “minorías”)

Este outro é bastante máis light, podedes aproveitar para ver algo da xeografía nepalense en poucos minutos:

Pero postos a recomendar paisaxes e fotografía é mellor que vexades, se non a vistes xa,  “Katmandú, un espejo en el cielo”, a recente (2011) película de Icíar Bollaín.

E deixámolo aquí, que vaia preentrada tan longa nos saíu: música, cine, historia, xeografía e todo por un libro, do que falaremos o luns: “SAGARMATHA”

Do autor, Josep Francesc Delgado, todo un experto na cultura himalaienca, faremos máis recomendacións postreunión, parécevos? Porque estou segura de que vos quedaron ganas de ler máis histories de sherpas, alpinismo, mitoloxía e lendas do Himalaia.